DR.FERŞAT MUHACİR İLE RÖPORTAJ
Göz hastalıklarında en çok yaptığınız ameliyat katarakt mıdır?
Evet en çok yaptığımız ameliyat katarakt ameliyatıdır. Hasta iki şekilde bize geliyor. Hasta bize muayeneye gelir teşhisi biz koyarız ya da başka bir klinikte muayene olup teşhisi konulur ameliyat olmak için bize gelir.
Katarakt ameliyatının güncel en iyi yöntemi FAKO yöntemidir. Hastalarda genelde ameliyatla ilgili bir takım sorularla geliyorlar. Ameliyattan bir kısmı korkuyor bir kısmı ise cesur olabiliyorlar ama genelde hastaların en önemli soruları ”Bu doktor bana ne verebilir, ameliyat esnasında neler yaşayacağım ameliyattan sonra iyi görebilir miyim?” gibi sorulardır.
Hasta gelirken ameliyat öncesi değerlendirmeyi , ameliyat esnasında yapılanları ve ameliyat sonrası işlemlerin hepsini çok titiz bir şekilde inceliyoruz ,yapılması gereken ne varsa detaylı bir şekilde hem hastaya anlatıyoruz hem kendimizi ona göre hazırlıyoruz. Bu aşamaların hepsini bir bütün olarak başarılı bir şekilde yaptığımız zaman hasta memnun bir sonuçla ayrılabiliyor. Her hangi birisinde bir aksama olduğu zaman hasta sıkıntı yaşayabilir.
Katarakt hastalığı kimlerde olur?Neden olur?
Katarak değişik nedenlere bağlıdır.Yüzlerce nedeni vardır.Anne karnında geçirdiği enfeksyona bağlı olarak doğuştan olabilir.Göze darbe gelirse oluşa bilir genç yaşta.Sonra şeker hastalarında sık görüle bilir,genetik olabilir fakat çoğunlukla gördüğümüz katarakt yaşa bağlı olarak gelişen bir süreçtir özellikle ultra viyole ışınları bunun gelişim sürecini hızlandırır. Güneş ışınlarından korunmak sigaradan uzak durmak koruyucu olabilir. nun dışında katarakt’ın başka bir tedavi yöntemi de yoktur ve kesinlikle cerrahi müdahale gerektirmektedir.
Katarakt ameliyatı ne zaman yapılmalı?
Bu hastanın mesleğine göre değişebilir. Hastanın araba kullanması gerekiyorsa, hasta eğer aktif bir yaşam sürdürüyorsa hastanın tercihine göre daha erken safhada katarakt ameliyatını tercih edebilir. Hasta ev hanımı veya yaşlı bir bayansa, ve katarakt fazla bir şekilde görme keskinliğini engellemiyorsa hastanın tercihine göre ameliyatı daha geçe yapabiliriz. Halk arasında şöyle bir yanlış intiba vardır, katarakt ameliyatını göz kapanıncaya kadar bekleyeyim. Aslında o çok yanlış bir intibardır. 60’lı ve 70’lı yıllarda eski yöntemlerle katarakt ameliyatı yapılırken eski hekimler hastayı katarakt olgunlaşıncaya kadar bekletiyordu. Güncel teknolojiyi kullandığımız için ameliyat ne kadar erken olursa o kadar iyi sonuş alınabilir çünkü komplikasyon riski katarakt daha yumuşak olduğu için daha az olmaktadır. Geç kalındığında beton gibi sertleşir ve ameliyat başarı oranı düşebilmektedir. o nedenle çok ilerlemeden ameliyat olması daha iyi sonuçlar almamıza sebep olur bu çok önemli bir konudur. Bir de şunu unutmamak lazım ki katarakt’ın ameliyattan başka bir tedavi şeçeneği yoktur.
Ameliyattan önce dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir? Neler yapılmalıdır?
Hastanın ameliyat öncesi her hangi bir enfeksyon,herhangi bir risk oluşturacak bir problem varsa ilk önce onun tedavisine gidiyoruz. Çok detaylı bir şekilde ne olacağını anlatıyoruz .Ameliyat öncesi ve sonrası neler olacağını detaylı bir şekilde anlatıyoruz.Ameliyat öncesi kullanması gereken ilaçlar vardır onları veriyoruz hastaya. Diyabetik ve hipertansiyonu olan hastaların hazırlanması daha dikkat gerektirir.
Hastaların ameliyat öncesi kaygıları nelerdi?
Hasta ameliyat için geldiği zaman en büyük duyduğu kaygı ameliyattan sonra iyi görürmüyüm görmezmiyim diye sorduğunda bütün bunları şeffaf bir şekilde anlatırız. Hastaya her konuda şeffaf ve dürüst davranmak başarıya ulaşmada en önemli unsurdur. Hangi konularda risk oluştura biliceğini a, b ve c planlarımızı anlatıyoruz. Hasta ameliyata geldiği günde tamamen bilgilenmiş bir şekilde geliyor.Hasta ameliyat öncesi ne kullanması gerekiyor ne kullanmaması gerekiyorsa hepsini söylüyoruz. Mesela şekeri varsa veya tansiyonu varsa bunların düzeyini ayarlıyoruz ve ameliyat günü geldiğinde her şey yolunda olabiliyor. Şekeri olan hastaların aç gelmesi gerekiyor sadece şeker ilacını almış olması gerekiyor. Her hangi bir rahatsızlığı olmayan hastalar hafif kahvaltı yaparak gelebilir.
Ameliyatta hastalarınızı uyutuyor musunuz?
Yok hayır.Ameliyatlarımız yüzde yüze yakın lokal anestezi ile yapıyoruz. Genelde uyuşturucu damla ile yapılıyor. Hastalar yine ameliyat günü heyecanlı olursa az dozda yatıştırıcı veriyoruz. Hastanın damar yolunu açıyoruz ve sırasına göre ilaçlarını veriyoruz. Ve ameliyata giriyorlar, ameliyathanede tekrar kalp durumunu monotireze ediyoruz, tansiyonu kontrol ediyoruz. Hasta kaygılıysa damar yoluyla iyice heyecanınını sakinleştiriyoruz ve ameliyat esnasında fiziksel ve duygusal olarak hastanın Hiçbir şekilde acı çekmemesi için gereken ne ise yapıyoruz. Hastanın ameliyatından iyi anılarla bizden ayrılması çok önemlidir.
Ameliyatta hasta ile dialoğunuz ne durumda oluyor?
Hasta ile sürekli dialog halinde oluyoruz.Hastaya şu mesajı veriyoruz,hasta ameliyat olurken hasta yakınları yukarıdan ameliyatı canlı izleye biliyorlar,her şey son derece şefaf bir şekilde ilerliyor. Hastanın ameliyat esnasında başına ne geleceğini en ince ayrıntısına kadar anlatıyoruz.Yukarıda da asistanım hasta yakınlarına ameliyat esnasında olanları anlatıyor ve onlara canlı olarak gösteriyoruz. Ameliyat esnasında bir sıkıntı olursa zaten dialog içindeyiz ve onu gedirmeye çalışırız.
Ameliyat ne kadar sürüyor? Ve ne zaman taburcu oluyor?
Ameliyat on ila on beş dakika sürüyor. Bir bir buçuk saat sonrada taburcu olabiliyor. Ameliyat günü gözünü kapatıyoruz bir gün sonrada açıyoruz. İlk hafta tekrar kontrol geliyor ilaçlarını düzenliyoruz ve dördüncü hafta tekrar geliyor ve gerekirse gözlük veriyoruz evine gidiyor.
Peki geçtiğimiz dönemde Afyon’da ve İzmir’de talihsizlikler yaşandı? Bunlarla alakalı yorumlarınız nelerdir?
Evet, son zamanlarda hastaların bu tarz talihsizliklerden dolayı yaşanan endişeleri dile getirmeleri ve bizden bu konu ile gerekli detaylı bilgileri almaları ile sıklıkla karşılaşıyoruz .En çok konuşulan şey ve bize en çok sorulan soru son zamanlarda göz enfeksyonların dan olan talihsizlikler. Hiç bir cerrah bunu istemez hiçbir hastada bunu yaşamak istemez. Günde yedi sekiz hasta ameliyat yapıp ta hepsinin talihsizlik yaşaması bir cerrah için tradejidir. Bu tip olayların engellenmesi için Sağlık Bakanlığı ve Türk Oftalmoloji Derneğinin bir takım girişimleri olduğunu duydum. Cerrahi güvenliği hem cerrah, hem de hasta açısından arttırmak için yapılması gereken pek çok şeyin sistematize edilmesi gereklidir. Bu tip olaylarda ne yazık ki bazı medya kuruluşları tarafından cerrah günah keçisi olarak haksızca eleştir bombardımanında tutulur. Cerrahideki başarı, bir sistemin uygun işlemesine bağlıdır. Doktoru suçlamak işin kolayına kaçmak demektir.
Senede Türkiye genelinde kaç hasta kataraktan ameliyat olmaktadır?
Senede Türkiye’de yaklaşık üçyüz bin katarakt ameliyatı yapılıyor .Bu rakamda toplam yedi sekiz talihsiz vakanın basına yansıması denizde bir damladır. Bunun için hastaların kaygı duymaları gerekmiyor. Hastaların ameliyat olacakları kliniği ve Doktoru iyice araştırmalarında fayda vardır. Bazı özel klinikler hastalara bir takım vaadler de bulunarak hastaneye getiriyorlar. Mesela evlerinde özel araçlarla alınarak veya tarama araçları kullanılarak hastaları kendi bünyelerine çekiyorlar.Bunlarla alakalı hastalarımıza iletmek istediğiniz bir ayrıntı varmı dır? Evet maalesef bazı hastenelerce hastalarımıza değişik yöntemlerle kliniklere çekerek onlara değişik vaatlerde bulunarak mesela fark almadan ameliyat yaparız getirip götürürüz diyenlere hastalar asla inanmasın. Bunlar tamamen sağlık bakanlığınca da yasaklanmıştır. Hasta kendi ayağıyla kendi bilinci ile hiçbir aracı olmaksızın kendi iradesiyle istediği hekime gitmeli ve değişik yerlere sorgulamalı sonra karar verip ameliyat olmalı.