Sinek Uçuşmaları ve Işık Çakmaları
" Orta veya ileri yaşlarda doğal bir süreçtir, bazen retinadaki yırtıkların habercisi olabilir "
Gözdeki uçuşmalar ne anlama gelir?
Siz bazen küçük sinek, kelebeğe benzer tanecikler veya bulut kitlesine benzer bir karanlığın görme alanınızın içerisinde hareket ettiğini fark edebilirsiniz. Bunlara uçuşmlar diyoruz. Uçuşmaları çoğunlukla düz ve açık renkli bir duvara veya gökyüzüne bakarken görürüsünüz.
Uçuşmalar her ne kadar da gözünüzün önünde bir görüntü olarak görünse de, gerçek olarak gözün içerisindeki vitreus sıvısından kaynaklanmaktadır.
Uçuşmalar, vitreus olarak adlandırılan gözün içindeki jölemsi sıvının içerisinde yüzen hücre ve parçacıklardan oluşmaktadır. Sizin uçuşma olarak gördüğünüz şey bu parçacıkların retina üzerine düşen gölgesidir.(Retina yani ağ tabakası gözün arka iç yüzeyini örten görüntüye hassas tabaka olup görmemizi sağlamaktadır.)
Uçuşmalar değişik şekillerde olabilmektedir; örneğin küçük noktalar, daireler , çizgiler, sinek, örümcek, kelebek veya bulut kitlesi gibi.
Uçuşmaların nedeni nedir?
İnsanlar orta yaşlara geldikleri zaman vitreusun jölemsi sıvısı kalınlaşıp veya büzüşebilir böylece gözün içerisinde kitleler veya iplikler şeklini alabilmektedir. Vitreus jölesi gözün arka kısmında ayrılarak “arka vitreus dekolmanına” (yaygın görülmektedir) neden olabilir.
Arka vitreus dekolmanı aşağıdaki insanlarda daha fazla görülebilir;
Miyoplarda
Katarakt ameliyatı geçirenlerde
Yag Lazer Cerrahi sonrası
Göz içinde iltihablanması olanlar
Uçuşmaların oluş biçimi uyarıcı olabilir. Özellikle aniden gelişen uçuşmalar veya şekli değişen yeni uçuşmaların oluşması sonucu göz doktoruna gitmelisiniz.
Uçuşmalar ciddiye alınmalı mı?
Büzüşen vitreus jeli retina duvarından çekilirse retinal yırtık oluşabilir.Bu tür yırtıklarda küçük kanamalar nedeni ile yeni uçuşmalar görülebilir. Ayrıca bu esnada retinaya yapılan çekinti nedeni ile şiddetli kıvılcım şeklinde ışık çakmaları aniden görülebilir. Görüntünün bir tarafında gölgelenme veya pedelenme ileri safhalarında meydana gelebilir, buna benzer durumlarda mutlaka göz doktoruna müraacat edeniz.
Uçuşmaları gidermek mümkün mü?
Uçuşmalar retinadaki yırtığın sonucunda meydana geldiği durumlarda çok ciddi bir sorunun habercisi olabilir. Retinal yırtığı erken safhada lazerle tedavi edilmediği taktirde retina dekolmanı ve ileri cerrahi girişimlere sebep olabilir.
Diğer uçuşmalar zararsız olup zamanla azalabilir veya tamamen kaybolabilirler ve herhangi bir tedaviye gereksinim duymazlar. Uçuşmaları gidermek için hiçbir zaman cerrahi tedavi yapılmaz. Vitamin tedavisi uçuşmaları gidermez.
İleri düzeyde uçuşmalardan rahatsızolan hastalara özel bir lazer uygulaması ile uçuşan parçacıkların dağılması sağlanabilir, ama bu yöntemde retinada yırtık gelişme riski olduğu için sadece ileri vakalar için uygulanması gerekmektedir.
Senelerce uçuşmalarınız olsa bile aniden yeni uçuşma belirtileri hissetiğiniz zaman mutlaka göz doktorunuza müraacat ediniz.
Işık çakmalarının nedeni nelerdir?
Vitreusun jölemsi sıvısı retina üzerine çekinti yaptığı zaman kıvılcım, şimşek veya çakmak çakması gibi ışıklar görülür. Aynı duyguyu gözünüzü ovuşturduğunuz zaman uçuşan yıldızlar gibi ışıklar halinde görebilirsiniz.
Işık çakmaları haftalar veya aylar boyunca gidip gelebilir.Yaşlandıkça ışık çakmaları daha fazla görülmekte , aniden gelişen ışık çakmaları retinada yırtık oluşumunun habercisi olabilir bu durumda acil olarak göz hekimine başvurmanız gerekmektedir.
Migren ve Baş Ağrısı
Bazı insanlar çizgiler halinde dalgalar şeklinde 10 ile 20 dakika sürebilen ve iki gözde oluşan ışıklar görebilirler. Bu tür ışıklar beyin damarlarındaki spazm (daralma) veya diğer adı ile migren ataklarında görülebilmektedir.
Baş ağrısı ışık çakmaları arkasında meydana gelirse migren baş ağrısı denir. Halbuki ışıklı çizgiler baş ağrısı olmadan da oluşabilmektedir. Bu durumda “göz migreni” veya baş ağrısız migrenden bahsetmek mümkündür. Böyle şikayetleriniz olduğu taktirde göz doktoruna müracaat edebilirsiniz.
Uçuşma ve Işık Çakmaları için Gözleriniz nasıl muayene edilir?
Göz bebeğiniz bir iki damla ile büyütülerek göz hekimi retina ve vitreusu özellikle herhangi bir yırtık veya delik açısından inceler, bu işlemde ağrı, sızı oluşmamaktadır. Biz yaşlandıkça uçuşmalar ve ışık çakmaları daha sık görülmeye başlar. Uçuşma ve ışık çakmalarının çoğu tehlikesiz olsa da bazen ciddi retina hasarlarının habercisi oldukları için mutlaka göz muayenesini ihmal etmemeniz gerekmektedir.